Niegodność dziedziczenia jest instytucją pozwalającą na wyłączenie od dziedziczenia spadkobiercy, który ze względów etycznych nie powinien dziedziczyć po spadkodawcy. Uznanie danego spadkobiercy za niegodnego dziedziczenia jest zatem swoistą sankcją za naganne zachowanie w stosunku do spadkodawcy.
Kiedy spadkobierca może zostać uznany za niegodnego dziedziczenia?
Spadkobierca może być uznany przez sąd za niegodnego w poniżej wskazanych przypadkach:
- Spadkobierca dopuścił się umyślnie ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy– w tym przypadku przestępstwo, którego dopuścił się spadkodawca względem spadkobiercy winno być stwierdzone prawomocnym wyrokiem skazującym.
- Spadkobierca podstępem lub groźbą nakłonił spadkodawcę do sporządzenia lub odwołania testamentu albo w taki sam sposób przeszkodził mu w dokonaniu jednej z tych czynności.
- Spadkobierca umyślnie ukrył lub zniszczył testament spadkodawcy, podrobił lub przerobił jego testament albo świadomie skorzystał z testamentu przez inną osobę podrobionego lub przerobionego.
Czy samo dopuszczenie się przez spadkobiercę ww. czynów oznacza, że w świetle prawa spadkobierca jest niegodny?
Niestety nie, ażeby dany spadkobierca został uznany za niegodnego konieczne jest wytoczenie powództwa o uznanie spadkobiercy za niegodnego dziedziczenia. Skutki nie następują zatem ex lege, ale konieczne jest wydanie przez właściwy sąd prawomocnego wyroku.
Kto może wytoczyć powództwo i w jakim terminie?
Uznania spadkobiercy za niegodnego może żądać każdy, kto ma w tym interes. Z żądaniem takim może wystąpić w ciągu roku od dnia, w którym uprawniony dowiedział się o przyczynie niegodności, nie później jednak niż przed upływem lat trzech od otwarcia spadku.
Czy można wytoczyć powództwo za życia spadkodawcy?
Nie, powództwo o uznanie spadkobiercy za niegodnego można wytoczyć najwcześniej z chwilą otwarcia spadku tj. śmiercią spadkodawcy.
Jakie skutki prawne wywołuje uznanie danego spadkobiercy za niegodnego do dziedziczenia?
Spadkobierca niegodny zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku.
Czy istnieją jakiekolwiek przeszkody do uznania danego spadkobiercy za niegodnego dziedziczenia?
Tak – o tym opowiemy Państwu już w kolejnym wpisie…
W przypadku pytań lub wątpliwości, zapraszamy Państwa do kontaktu.